بخشی از متن مقاله انديشه‌ي عليت و نقش معرفتي حس در آن نزد ابن‌سينا :
سال انتشار : 1391
تعداد صفحات :28
علیت از دو زاویه معرفتشناختی و وجودشناختی قابل تأمل است. بحث در حوزه‌ی معرفت شناختی شامل کیفیت آشنایی انسان با علیت, بداهت علیت, ادله علیت, نقش حس در پیدایش علیت, ارتباط تجربه و علیت, شناخت ضرورت بین علت و معلول و غیره است. ابن‌سینا سهم فراوانی در توضیح و رفع شبهات حوزه معرفت شناختی علیت داشته است. وی با ارائه دو تبیین فلسفی و روانشناختی, بسیاری از رخنه های معرفتی علیت را مرتفع ساخته است. از جمله مباحث بسیار مهم معرفت شناختیِ علیت, ارتباط بین حس و علیت است. ابن‌سینا به این مسأله توجه داشته و درباره آن سخن گفته است. او علیت را محصول تعامل حس و عقل معرفی کرده است. به زعم او, عقل در دستیابی به مفهوم علیت, وابسته به حس و در تصدیق به علیت, از استقلال برخوردار است. وی با ارائه‌ی تحلیل روان شناختی از علیت و اقتران آن با قیاس عقلی مبتنی بر امتناع تناقض, در صدد تبیین رابطه ضروری بین علت و معلول بر آمده است. این مقاله با ارائه‌ی تبیین ابن‌سینا از علیت, درصدد تعیین جایگاه و نقش معرفتی حس در علیت است.
