بخشی از متن مقاله الگوي پراکنش مکاني برخي فلزات سنگين (Fe, Mn, Ni, Cr, Co, Pb, Zn, Cu و Cd) در اراضي مرکزي استان زنجان :
سال انتشار : 1395
تعداد صفحات :27
زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهمترین عوامل آلودهکننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیتهای انسانی بالا میباشند. هدف از این مطالعه, تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe, Mn, Ni, Cr, Co, Pb, Zn, Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاکهای مرکزی استان زنجان است. روش بررسی: در مطالعه حاضر در منطقهای به وسعت 2000 کیلومتر مربع تعداد 241 نمونه مرکب بر اساس روش شبکهبندی تصادفی (عمق 10-0 سانتیمتر) برداشت شد. به منظور بررسی تأثیر مواد مادری بر غلظت فلزات سنگین, از 11 نوع مواد مادری مختلف در منطقه نیز نمونهبرداری صورت پذیرفت. غلظت کل فلزات سنگین به کمک اسید نیتریک 5 نرمال عصارهگیری و با دستگاه جذب اتمی قرائت شد. از کریجینگ معمولی برای تهیه نقشهها استفاده گردید. یافتهها: نتایج نشان داد که مدل کروی بهترین نتیجه را برای توصیف تغییرپذیری مکانی سرب, روی, نیکل, کادمیم, مس, کبالت و آهن و مدل نمایی برای کروم و منگنز داشته است. نقشههای پراکنش مکانی فلزات نشان داد که توزیع عناصر آهن, منگنز, نیکل, کبالت و کروم وابسته به ساختارهای زمینشناسی است. در حالیکه غلظتهای بالای عناصر سرب, روی, مس و کادمیم بیشتر در مناطق شهری و صنعتی و تا حدی در خاکهای کشاورزی دیده میشود. آنالیز نمونه سنگها نشان داد که در بین سنگهای آذرین و رسوبی به ترتیب بازالت و شیل بالاترین غلظت طبیعی عناصر مورد مطالعه را در بردارد. بحث و نتیجهگیری: غلظت و توزیع هر یک از فلزات سنگین در خاکهای سطحی منطقه مطالعاتی بسیار گسترده است و عوامل مختلفی (عوامل انسانی و طبیعی) در آن شرکت دارد.
