بخشی از متن مقاله ويژگي‌هاي ساختاري و نمادين توغ ايراني :
سال انتشار : 1394
تعداد صفحات :38
توغ عَلمی است که پس از ورود از ماورا النهر به ایران, در تشکیلات نظامی و سپس مجامع آیینی بهویژه آیین‌های محرم به کار گرفته شد. ساختار و نیز دلالت‌های محتوایی توغ در دوره صفوی, به اقتضای شرایط فرهنگی, دستخوش تغییر و از انواع اصیلش متمایز گشت. در این دوره توغ به شکل گیاهی تصویر شده که دو یا چندین اژدها آن را احاطه کرده است. هم‌چنین از اواخر سده یازدهم بهجای سرتوغ برنجینِ ضخیم, سرتوغ و تیغه نازک فولادی در آن به کار رفت و نقوش گلبوته بهظرافت بر آن مشبککاری شد تا اینکه پس از گذشت چند دهه, کتیبه‌هایی مزین به نقوش ظریف اسلیمی, جایگزین نقوش گلبوته شد. ساخت این گونه از توغها در ایران تا اوایل دوره قاجاری نیز ادامه داشت. این توغها که شاید بتوان آنها را توغ ایرانی نامید در واقع نماد عنصری نباتی است که مار یا اژدها از کنار آن برخاستهاند. این عنصر و نیز نماد در اساطیر خاستگاه‌های نخستینِ توغ نیز قابل ملاحظه است, چنانکه در فرهنگ باستانی چین, مدیترانه و ایران فرهنگی, درخت- مار در کنار هم قرار گرفته است و با وجود نگاه دوگانه مثبت و منفی به نقش مار در ارتباط با درخت حیات, می‌توان مار (اژدر) را عنصری دانست که درخت حیات را از آسیب آدمیان محافظت میکرده است.
